عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی اظهار کرد: این در حالی است که در این پنج فصل کاوش های باستان شناسی، تپه پوستچی بارها مورد بازدید مقامات و مسؤولان مختلف استان، از جمله استاندار اسبق فارس، مدیرکل پیشین میراث فرهنگی استان، شهردار سابق شهر شیراز و اعضای دوره های پنجم و ششم شهر شیراز قرار گرفته و قول های مساعدی برای انجام کاوش ها و مطالعات گسترده، حفاظت همه جانبه این محوطه و احداث سایت موزه در آن داده اند که تاکنون عملی نشده است.
به گزارش ایسنا، فصل پنجم کاوش در این تپه هفت هزار ساله درحالی آغاز شده که پس از فصل چهارم کاوش باستان شناسی، این تپه به حال خود رها شده بود و حفاران، متجاوزان و معتادان به سراغش آمده بودند.
خطر تبدیل تپه هفت هزار ساله به ساختمان های مسکونی و تجاری
او افزود: مطالعات باستان شناسی نشان می دهد سکونت در این روستای پیش از تاریخ، طی ۹ مرحله (فاز) استقراری اتفاق افتاده و بارها این روستا دستخوش ساخت وساز، تخریب و بازسازی شده است. درنهایت جمعیت ساکن، این روستای بزرگ چهار هکتاری را ترک و به دیگر مکان ها، از جمله روستای دیگری در فاصله ۷۰۰ متری جنوب آن نقل مکان کرده اند.
حسنعلی عرب ـ عضو هیأت علمی دانشگاه هنر شیراز \xa0و یکی از سرپرست های کاوش در تپه تاریخی پوستچی ـ درباره ارزش و آخرین یافته های این تپه تاریخی گفت: تپه پوستچی، یکی از معدود محوطه های دوران پیش از تاریخ در دشت شیراز محسوب می شود که پیشینه سکونت در آن براساس مطالعات لایه نگاری باستان شناسی و آزمایش های رادیوکربن به ۷۳۵۰ سال پیش می رسد.
یافته هایی تازه از شناسنامه شیراز
حدود ۹ ماه پیش، سیاوش آریا ـ کنشگر و پژوهشگر میراث فرهنگی فارس ـ درباره وضعیت «پوستچی» گفته بود: کاوش های باستان شناسی در این تپه هفت هزار ساله پس از فصل چهارم در اسفندماه ۱۳۹۹، به حال خود رها و تپه شبیه به ویرانه شده است. گسترش روزافزون ساخت وسازها در عرصه و حریم درجه یک این محوطۀ ارزشمند باستانی، آینده ای تاریک را برای آن رقم زده است. مردم بومی و پیرامونی این محوطۀ تاریخی و فرهنگی، بخشی از فنس کشی هایی را که شهرداری برای حفظ و پاسداشت آن کشیده است، از میان برده و کنده اند و به درون آن راه یافته و در این جایگاه ارزشمند باستانی به دوچرخه سواری و گردش سرگرم هستند. بدتر از همه، این که افراد معتاد و مزاحم همه روزه در درون محوطۀ تاریخی پوستچی در رفت و آمد بوده و در آن جا سرگرم مصرف مواد مخدر و حرکات ضداخلاقی و ناسازگار با محیط شهری و منطقه هستند.
اکنون پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری از آغاز فصل پنجم کاوش های باستان شناسی در این تپه تاریخی خبر داده است: «فصل پنجم کاوش های باستان شناسی به منظور اهداف آموزشی، پژوهشی و حفاظتی در تپه پیش از تاریخی شیراز به دنبال چهار فصل پیشین (سال های ۱۳۹۵، ۱۳۹۶، ۱۳۹۷ و ۱۳۹۹) به سرپرستی مشترک علیرضا سرداری و حسنعلی عرب در حال انجام است.»
این باستان شناس با بیان اینکه این صدف ها از گونه های دریایی است که به نظر می رسد از سواحل خلیج فارس به این محل آورده شده است، افزود: در کارگاه یا ترانشه دیگر در دامنه شمالی تپه، بقایایی از یک سازه بزرگ به دست آمده که احتمالاً کاربری دفاعی و یا سیل بند داشته و مصالح به کار رفته در آن شامل قلوه سنگ های رودخانه ای همراه با توده های گلی و چینه ای فشرده، مستحکم و شفته ریزی حرفه ای است.
این باستان شناس ادامه داد: از جانب دیگر، با تغییر کاربری و انجام چنین ساخت وسازهایی، این محوطه تاریخی منحصربه فرد در شهر شیراز از چهار طرف محبوس در لابلای آپارتمان ها و ساختمان های تجاری شده و ضمن تخریب دید منظری و حفاظتی، موجب سرزنش آیندگان در کوتاهی ما نسبت به حفاظت این آثار خواهد شد.
او همچنین یادآور شد: بخش های باقیمانده این محوطه در سال ۱۳۹۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و می توان آن را، یکی از قدیمی ترین سندهای هویت تاریخی و یا شناسنامه شهر شیراز دانست.
او سپس با اشاره به کاوش های باستان شناسی فصل پنجم که در دو بخش از سطح تپه به صورت محدود در حال انجام است، گفت: در یکی از این کارگاه های حفاری، آثاری از فضای مسکونی روستای پیش از تاریخ در آخرین مرحله سکونت، پیش از متروک شدن کشف شده که به صورت معماری خشتی و چینه ای دربردارنده اشیایی، مانند قطعات ظروف سفالین، ادوات و ابزارهای سنگی و استخوانی، دوک های نخ ریسی، مهره های تزئینی و صدف های کارشده است.
علیرضا سرداری ـ عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری و سرپرست دیگر این کاوش ـ، درباره وضعیت هشدارآمیز این تپه هفت هزار ساله، گفت: در فصل دوم این مطالعات در سال ۱۳۹۶، هیأت کاوش اقدام به گمانه زنی به منظور تعیین عرصه و پیشنهاد حریم در اطراف تپه پوستچی کرد که نقشه پیشنهادی برای دفتر ثبت آثار و حرائم میراث فرهنگی ارسال شد، اما با وجود اهمیت فوق العاده این محوطه و شرایط خاص حفاظتی آن، محدوده حریم محوطه بسیار کوچک تر از اندازه پیشنهادی به تصویب رسید و باعث شده بخش های زیادی از اراضی کشاورزی در شمال محوطه، منتهی به بزرگراه «بلوار رحمت» که بنا بود صرفاً کاربری کشاورزی، باغ و فضای سبز در حاشیه این محوطه تاریخی و میراث فرهنگی داشته باشند، در حال حاضر در معرض تغییر کاربری قرار گیرند.