جامع بودن هنر موسیقی در ایران از آنجایی مشخص می‌شود که با بررسی علم موسیقی در گذشته‌های دور بخش بزرگی از آسیای میانه، افغانستان، پاکستان، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، ترکیه و یونان متاثر از موسیقی ایرانی بوده است.
به گفته یونسکو موسیقی بخشی احساس تداوم و هویت فرهنگ جمعی را در میان جوامع خراسان منتقل کرده و بخش جدایی‌ناپذیر تاریخ، فرهنگ و مذهب خراسان است.
ایسنا/خراسان رضوی میراث فرهنگی ناملموس از جمله ترانه، موسیقی، صنایع‌دستی و … تولیدات و فرایندهای فرهنگی هستند که با گذشت زمان و از نسل‌های پیشین باقی مانده‌اند؛ این موارد شکل‌هایی از فرهنگ هستند که قابلیت ثبت و ضبط دارند اما ملموس و فیزیکی نیستند.
موسیقی بخشی انتقال دهنده تاریخ، فرهنگ، اصول اخلاقی و مذهبی عشایر خراسان است، به گونه‌ای که نقش اجتماعی بخشی‌ها از روایت و نقل داستان پا را فراتر گذاشته، التیام‌بخش و پاسدار میراث فرهنگی جامعه عشایر استان خراسان محسوب می‌شود.
نوازندگان و خوانندگان شمال خراسان شامل ۳ گروه عاشق‌ها، بخشی‌ها و لوطی‌ها می‌شوند که با نواختن سازهایی چون کمانچه، دوتار، دهل، سرنا، قوشمه و نی متناسب با هر رویداد تاریخی یا فرهنگی آهنگی می‌سازند که از جمله آن‌ها می‌توان به «الله مزار» اشاره کرد که به هنگام حمله دشمن سروده و نواخته شد.
«نوای سنتی بخشی‌های خراسان» یکی از آثار میراث معنوی ایران است که در سال ۱۳۸۹ توسط سازمان جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
گفته می‌شود که ایرانیان اولین انسان‌هایی بوده‌اند که برای موسیقی نوعی خط الفبایی ابداع کرده بودند و همین امر نشان‌دهنده این است که هنر موسیقی ایران عمری به بلندای تاریخ این سرزمین کهن دارد. استفاده ایرانیان از ۳ نوع موسیقی آیینی، بزمی و رزمی در جشن‌های تاریخی و ملی نشان از جامع بودن این هنر در ایران دارد.
منبع:
مردم همچنین معتقدند نوازنده و خواننده بخشی باید تمامی موارد لازم برای موقعیت بالای هنری، روحانی و عرفانی را داشته باشد چراکه به عقیده آن‌ها خداوند چنین هدیه‌ای را به هنرمند بخشیده است.
anthropologyandculture.com
مردم خراسان معتقدند که هنرمند بخشی باید تمام مهارت‌های لازم برای ساخت دوتار، اجرای موسیقی، آوازخواندن، بداهه‌سرایی، قصه‌گویی و شعرسرایی را داشته باشد و تنها خواننده یا نوازنده بودن فردی را هنرمند بخشی نخواهد کرد.
این موسیقی شگفت‌انگیز که از طریق آموزش‌های استاد به شاگرد منتقل می‌شود، در گذشته تنها توسط مردان خانواده نواخته می‌شد اما در آموزش‌های امروزی هر ۲ گروه زنان و مردان نقش مهمی در نواختن موسیقی سنتی خراسان ایفا می‌کنند.
خراسان یکی از مناطق بی‌نظیر با جاذبه‌های گردشگری فراوان است که طرفداران موسیقی اصیل ایرانی را به بازدید خود فرا می‌خواند. چیزی که موسیقی این منطقه را از سایر موسیقی‌ها متمایز می‌کند «ساز دوتار» است که نوازنده، نواهایی لذتبخش با آن خلق می‌کند که در حافظه هر شنونده‌ای تا ابد ماندگار می‌شود. دوتارِ بخشی‌ها مفاهیم عمیقی در خود نهفته دارد و هر سیم تار به روایت داستانی می‌پردازد. گفته می‌شود ۲ تار این ساز به داستان آدم و حوا، شب و روز، بهشت و جهنم اشاره دارد.
انتهای پیام