به دنبال این پیگیری ها و طرح دغدغه دوستداران میراث فرهنگی، نادر فلاحی ـ مدیرکل وقت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل ـ در ۱۹ مرداد ۱۴۰۰ اعلام کرد که محوطه باستانی قره حسنلو در فهرست آثار ملی به شماره ۳۳۸۰۴ ثبت شده است، اما پس از ثبت ملی این محوطه باستانی، مسأله دیگر تعیین حریم، تقاضای سرمایه گذاران شرکت آهن و فولاد الماس درباره زمین های محوطه قره حسنلو و نوع فعالیت این شرکت در حریم این محوطه باستانی است که پرونده قره حسنلو را همچنان باز گذاشته است.\xa0
سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل درباره تکلیف محوطه باستانی «قره حسنلو» اظهار کرد: پیشنهاد ما برای این عرصه تاریخی تبدیل آن به سایت موزه است که شرکت سرمایه گذار موافقت خود را در این زمینه اعلام کرده است و حتی اعلام \xa0آمادگی کردند که شکل هندسی بنای آیینی را در لوگوی شرکت و کارخانه استفاده کنند.
او در پاسخ به نگرانی ها درباره تعیین حریم این محوطه باستانی به دلیل فعالیت کارخانه فولاد و آهن اسفنجی، تاکید کرد: تعیین حریم این محوطه باستانی با توجه به ضوابط عمومی که برای تعیین حریم همه بناهای تاریخی وجود دارد و همچنین ضوابط خاصی که شرایط مکانی این محوطه آن را تعیین می کند، انجام خواهد شد.
او درباره وضعیت فعلی کارخانه فولاد که در حریم محوطه باستانی قره حسنلو قرار دارد، توضیح داد: تیرماه سال ۱۴۰۰، سرمایه گذار برای احداث و ایجاد کارخانه آهن اسفنجی و فولاد، ۹۷ هکتار زمین را در این محدوده تقاضا کرد، این در حالی بود که میراث فرهنگی با بررسی هایی که انجام داد و آثار تاریخی که در این محوطه کشف شده بود، اعلام کرد سه هزار و ۳۰۰ مترمربع از آن زمین جزو محوطه تاریخی محسوب می شود و به جز این محدوده، سرمایه گذار می تواند در مابقی زمین به احداث کارخانه بپردازد.
سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل افزود: با توجه به ضوابط عمومی تعیین حریم، در محوطه باستانی قره حسنلو مشکلی وجود ندارد و فاصله کارخانه از آن مناسب است. فقط در یک بخش، ساختمان برج مانندی قرار دارد که پژوهشگاه میراث فرهنگی درباره آن تصمیم خواهد گرفت. \xa0
عینی اظهار کرد: سرمایه گذار قانونا این تقاضا را انجام داده است و ما نمی توانیم به خاطر این که یک قسمتی از این زمین، باستانی است، با این تقاضا مخالفت کنیم. قبل از ثبت محوطه تاریخی قره حسنلو و تعیین عرصه آن، سرمایه گذار و طراحان کارخانه فولاد و آهن اعلام کردند که به خاطر مسائل فنی در بخشی از ۳۳۰۰ مترمربع، نیاز است دستگاه مستقر کنند، بر همین اساس با پژوهشگاه میراث فرهنگی قراردادی بستند که در یکی از بندهای قرارداد به این موضوع اشاره شده است که اگر حین انجام پروژه به آثار تاریخی برخورد کردند، باید طرح نجات بخشی آثار تاریخی با نظارت شورای فنی پژوهشگاه انجام شود، بر همین اساس فعالیت آن ها مشکل قانونی نداشته است، اما خوشبختانه تا قبل از تشکیل شورای فنی، این محوطه باستانی به ثبت ملی رسید و قرار بر این شد که محوطه را به همان شکل نگه داریم.
او ادامه داد: یکی از برنامه های امسال بعد از ثبت محوطه باستانی قره حسنلو، حفاظت از آن است که باید مورد تایید شورای فنی قرار گیرد. در این برنامه حفاظتی قصد داریم ابتدا کاوش هایی که انجام دادیم و دیواره های معماری کشف شده را با کاهگِل و یا پوشش های پیشنهادی و مورد تایید شورای فنی پژوهشگاه بپوشانیم. در این راستا، گزارش کاوش های انجام شده در این محوطه باستانی در ۶۰۰ صفحه جمع آوری شده است و به پژوهشگاه میراث فرهنگی ارسال شده که مورد تایید پژوهشگاه نیز قرار گرفته است. بعد از بررسی های شورای فنی پژوهشگاه، درباره آنچه که باید در محوطه تاریخی قره حسنلو انجام شود و برنامه های حفاظتیِ آن، تصمیم گیری خواهد شد و ما موظفیم طبق این تصمیم گیری ها عمل کنیم.
سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل گفت: درباره فعالیت های کارخانه فولاد و گسترش آن دیگر نگرانی وجود ندارد و\xa0 بیش از این به محوطه «قره حسنلو» نزدیک نمی شود. در حال حاضر هم در نزدیکی محدوده تپه قره حسنلو ساخت وسازی انجام نمی شود. در طول این فعالیت ها تا قبل از ثبت محوطه، هیچ تعرضی به محوطه باستانی قره حسنلو نشده بود. این پروژه تنها در یک ضلع با عرصه این تپه فاصله کمی دارد و در قسمت های دیگر بیش از ۱۰ تا ۱۵ کلیومتر با عرصه محوطه باستانی «قره حسنلو» فاصله دارد. این تپه نه ثبت ملی و نه شناسایی شده بود و تا زمانی که خود شرکت استعلام گرفت این محدوده تاریخی شناسایی نشده بود. شاید اگر استعلامی گرفته نمی شد این محدوده اصلا شناسایی نمی شد. همچنین خود شرکت برای تعیین و تکلیف این عرصه تاریخی با پژهشگاه قرارداد بست و هزینه قرارداد هم شرکت پرداخت کرد.
فردین عینی ـ سرپرست اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل ـ در گفت وگو با ایسنا درباره وضعیت فعلی محوطه باستانی «قره حسنلو» و تعیین حریم آن، گفت: محوطه باستانی قره حسنلو بعد از گمانه زنی ها به مساحت ۳۳۰۰ متر مربع تعیین عرصه و در فهرست آثار ملی ثبت شد. برای تعیین حریم این تپه تاریخی باید شورای فنی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تشکیل شود و در اولین جلسه این شورا، پیشنهادات تعیین حریم بررسی و تدوین خواهد شد. پس از تایید این شورا، حریم این محوطه تعیین می شود و دیگر از این نظر، مشکلی وجود نخواهد داشت.
با وجود کاوش نجات بخشی، اما نگرانی ها درباره پروژه اقتصادی ایی که در محوطه باستانی قره حسنلو جریان داشت، ادامه پیدا کرد؛ نگرانی درباره محوطه تاریخی که در فهرست میراث ملی هنوز ثبت نشده\xa0 بود و عرصه و حریم نامعلومی دارد. در همین راستا، حتی کارزاری با نام «میراث باستانی قره حسنلو ویلکیج را دریابیم» راه اندازی شد. در این کارزار از وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، وزیر صنعت، معدن و تجارت و رییس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی خواسته شده بود: «نسبت به ثبت ملی اثر اقدام شود. دستور توقف هر گونه عملیات ساختمانی و عمرانی در حریم باستانی صادر و حریم قانونی و کارشناسی رعایت شود. دستور عملیات ساخت سقف موقت، برای محافظت محوطه در برابر نزولات جوی و تابش آفتاب، صادر شود. نسبت به احداث سایت باستانی در محوطه و انتقال کشفیات به سایت اقدام عاجل انجام شود. زمین مناسب دیگری در فاصله مناسب از سایت باستانی به صنعت فولاد اختصاص داده شود.»
اسفندماه سال ۱۴۰۰، مدیرکل وقت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل از کشف تمدنی سه هزار ساله در محوطه «قره حسنلو» خبر داد. این در حالی بود که \xa0در تیرماه همان سال، برای احداث و ایجاد کارخانه آهن و فولاد در این محدوده استعلام می شود که شرکت سرمایه گذار ۹۷ هکتار را درحالی تقاضا می کند که محوطه باستانی قره حسنلو جزوی از آن اراضی به شمار می آید، از همین رو نگرانی هایی درباره تخریب احتمالی این محوطه تاریخی و سازه باستانی کشف شده در آن، ایجاد شد که به دنبال آن، عملیات کاوش نجات بخشی این محوطه از ششم بهمن سال ۱۴۰۰ برای شناسایی محوطه و بررسی توالی فرهنگی آن آغاز شد.
انتهای پیام\xa0