اگر در طول پروسه تولید ظروف مینا، مرحله ای به درستی انجام نشود، چه کار می کنید؟
همه فرزندان من در میناکاری سررشته دارند، اما در حال حاضر تنها یکی از دختران و یکی از پسرانم در این حرفه مشغول فعالیت هستند.
۵. صادرات؛ باید بگویم به واسطه تحریم، صادرات کالاهای ایرانی بسیار ضعیف است هم چنین ما با مشکل کارشناس گمرک برای کارشناسی صنایع دستی در خصوص صادرات هم مواجه هستیم.
در خانواده به غیراز شما فرد دیگری هم به رشته میناکاری گرایش پیدا کرده است؟
اگر هرگونه مشکلی به وجود آید، پروسه تولید تا رفع ریشه ای مشکل، متوقف می شود.
اولین بار که روی یک ظرف مینا کار کردید را به خاطر دارید؟
در روز پنجم مهرماه ۱۳۳۵ در اصفهان به دنیا آمدم.
میناکاری\xa0هنرصنعتی ریشه دار و نام آشنا در میان صنایع دستی اصفهان است که هنرمندان بسیاری از دیرباز در این رشته، ساخته و پرداخته اند.
۲. آموزش؛ اتحادیه صنایع دستی در کشور ما با مشکل بودجه دولتی مواجه است و بودجه آن ها از طریق پذیرش عضو جدید در اتحادیه تأمین می شود. اکثر افراد پس از گذراندن یک دوره آموزش ابتدایی پروانه کسب و پروانه تولیدی گرفته و شروع به فعالیت می کنند و متأسفانه نظارتی هم در این زمینه صورت نمی گیرد. لازم است که آموزش در این زمینه به صورت اجباری ارائه شود و افراد قبل از شروع فعالیت در این زمینه به حداکثر مهارت موردنیاز دست پیدا کنند.
فرهنگ استفاده از صنایع دستی به خصوص میناکاری در بین مردم ایران تا چه اندازه رواج پیداکرده و راهکار شما برای توسعه بیشتر این فرهنگ در بین مردم چیست؟
از سایر اساتیدتان در میناکاری بگویید.
ظروف میناکاری شده در هر شرایط آب و هوایی قابل نگه داری است و تنها دشمن ظروف مینا ضربه و اسید است.
حجره میناکاری این هنرمند در ضلع شرقی میدان نقش جهان برای علاقه مندان این هنر، آشنای دوری است و ما در یکی از روزهای اردیبهشت ماه میهمان این استاد پیشکسوت شدیم.
۱. تهیه مواد اولیه؛ زیرساخت موردنیاز ما برای تولید مینا ورق مس است که به واسطه کمبود و گرانی به راحتی در اختیار ما قرار نمی گیرد؛ هم چنین برای میناکاری ظریف ترین رنگ لعابی، موردنیاز است. تمام رنگ های مورداستفاده در مینا، رنگ های آلمانی هستند و اگرچه در داخل ایران هم این رنگ ها تولید می شوند ولی در دسترس قرار نمی گیرد و به واسطه تحریم برای آماده سازی تجهیزات و امکانات در تولید رنگ، تولید آن مقرون به صرف نیست و نیازمند حمایت دولتی است.
این مرحله در تولید اهمیت بسیار دارد. ظروف با توجه به ضخامت متریال بین \xa0یک تا ۲ دقیقه داخل کوره در دمای حدود ۷۰۰ الی ۸۰۰ درجه حرارت می بیند که در این زمان چنانچه ظرفی حتی چند ثانیه کمتر یا بیشتر داخل کوره بماند، تمامی مراحل دچار مشکل می شود.
آنچه می خوانید گفت وگوی اختصاصی ایسنا با\xa0استاد مرتضی اسماعیلی، هنرمند پیشکسوت هنر میناکاری است.
آیا کار صادرات انجام می دهید؟
ظروف مینا بر ۳ اساس\xa0متریال مرغوب،\xa0\xa0ظرافت در انتخاب طرح و نقش و\xa0رعایت کردن تمامی مسائل فنی قیمت گذاری می شوند و قیمت گذاری اجناس صرفاً بر اساس کیفیت اجناس تولیدی صورت می گیرد.
نگهداری تولیدات مینا در کدام شهرها بر اساس شرایط جغرافیایی و آب و هوا مناسب است؟
تولید، فروشندگی و صادرات، ۳ پروسه کاملاً متفاوت بوده و من صرفاً تولیدکننده هستم و صادراتِ تولیداتی که من انجام می دهم توسط افراد متبحر در این حرفه \xa0صورت می گیرد.
از مشکلات موجود در \xa0صنایع دستی و به ویژه میناکاری بگویید.
نحوه چگونگی پختن ظروف در کوره چقدر اهمیت دارد؟
با توجه به اینکه اصفهان کانون اصلی صنایع دستی است فکر می کنید امکان ایجاد مراکز تخصصی در این حرفه برای سایر شهرها نیز ممکن است؟
خیر. من تاکنون در زمینه آموزش دانشگاهی هیچ گونه فعالیتی نداشته ام.
وقتی روی ظروف میناکاری می کنید، هارمونی رنگ ها را بر چه اساسی انتخاب می کنید؟
چقدر خودتان را موظف به نظارت از صفر تا ۱۰۰ پروسه تولید ظروف می دانید؟
من ۲۰ سال شاگردی کردم. اولین استاد من استاد «حسین صاحبان» هستند و من از ۴ سالگی نزد ایشان به یادگیری نقاشی روی آلبوم مشغول شدم. پس از گذشت یک سال نزد استاد «بمان علی صغیر» رفتم که ایشان از اقوام جناب آقای صغیر اصفهانی بودند. سپس از نقاشی روی آلبوم به میناکاری روی آوردم و در کارگاه استاد «ناصر زندی» \xa0مدت ۲۰ سال مشغول به حرفه میناکاری شدم.
اولین استاد من آقای «حسین صاحبان» و دیگر اساتید من مرحوم «کاظم فردوسی»، «حسن کاویان پور»، «خسرو پورشیروان» و «حسن اکبری» بودند.
استاد، شما چه تاریخی و کجا متولد شدید؟
در زمینه مینا آموزشِ دانشگاهی و یا کارگاهی انجام داده اید؟
\xa0مرتضی اسماعیلی نیز یکی از هنرمندان پیشکسوت صنایع دستی است که بیش از ۶۰ سال است در حرفه میناکاری فعالیت می کند. او نیز ضمن تأیید مشکلات یادشده، از کمرنگ شدن فرهنگ استفاده از صنایع دستی در میان مردم گلایه دارد و یکی از راهکارهای گرایش و علاقه مندی مردم به صنایع دستی را معرفی آن برای شناخت کافیِ شهروندان از صنایع دستی می داند، وظیفه ای که بدون شک همت مسئوان را می طلب؛ هرچندکه در این میان، مباحث اقتصادی نیز از اهمیت بالایی برخوردارند و مدتهاست به همین دلیل، صنایع دستی در سبد خرید مردم جایگاهی ندارد. استاد اسماعیلی همچنین اعتقاد دارد که عدم حضور گردشگران خارجی در ایران و از جمله در اصفهان، باعث شده که هنرمندان رشته های مختلف صنایع دستی در معرفی هنرِ خود و صادرات و فروش آن ها نیز با مشکلات بسیاری مواجه شوند.\xa0
انتهای پیام
