عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان،\xa0وضعیت گردشگری خوراک در استان اصفهان را بکر و خلوت توصیف کرده و گفت:\xa0کمپانی های مهم تولید گز و خاندان هایی مانند خاندان کرمانی در خصوص موضوع گردشگری خوراک جای بررسی دارند و می توانند محور توجه قرار گیرند، چراکه هنوز برگزاری تورهای بازدید از کارگاه های تولید گز و انواع خوراکی ها و شیرینی ها در اصفهان مطرح نشده است.
او به طرز تهیه این شیرینی اشاره کرد و گفت: پختن اَگردک خیلی ساده است و وسیله خاصی نیاز ندارد. اول باید با آرد، خمیر درست کنیم و شیر و شکر و تخم مرغ و زعفران را به آن اضافه می کنیم. بعدازاینکه خمیر را ورز دادیم حدود یک ساعت به آن استراحت می دهیم تا پف کند. درنهایت گلوله هایی از خمیر درست کرده و در روغن داغ سرخ می کنیم. پس از سرخ شدن اگردک ها، آن ها را با پودر قند تزئین می کنیم.
تعداد شیرینی های سنتی در شهرهای مختلف استان اصفهان بسیار است و قطعاً می تواند به عنوان نوعی خاص از گردشگری خوراک موردتوجه قرار گیرد.\xa0گردشگری خوراک یکی از انواع گردشگری است که در آن گردشگران نه تنها با طعم و طبخ و سرو غذا در فرهنگ ها و اقلیم های مختلف مواجه می شوند، بلکه با عادات غذایی و آداب و رسوم و زیست بوم منطقه ای که به آن سفرکرده اند نیز آشنا خواهند شد. امروز و درحالی که این نوع گردشگری در جهان رواج بسیاری دارد فقط کافی است خوش فکر بوده و ایده های جدیدی در سر بپرورانیم.
او نحوه پخت کماج اصفهان را چنین توضیح داد: ما خمیر را با شیر ترکیب می کنیم تا رقیق شود و کمی هم زردچوبه و نمک به آن اضافه می کنیم. بعد روغن را در ماهیتابه داغ می کنیم و نصف مواد را داخل آن می ریزیم. گردو و خرما و کشمش را هم اضافه می کنیم و مابقی مایع را می ریزیم. درنهایت در ماهیتابه را کیپ می کنیم تا مغزپخت شود و کمی پف کند.
پدر بومگردی ایران اضافه کرد: این شیرینی معمولاً در ایام عید استفاده می شود و قابلیت نگهداری در بلندمدت را دارد. در قدیم خرمای خاصی را در مشک نگهداری می کردند تا بتوانند برای عید چنگمال تهیه کنند. همچنان هم در ایام عید و برای مهمان این شیرینی استفاده می شود. من نیز زمانی که اقامتگاه بومگردی داشتم این شیرینی را به گردشگران عرضه می کردم، اما اکنون دیگر فعالیتی ندارم.
منظور از «اَگردک» همان شیرینی های کوچک خوش شکل و رنگ بود که درون نایلون های کوچکی بسته بندی و روی میز چیده شده بودند و خریداران بسیاری داشت؛ با شکل و شمایلی مشابه پیراشکی، اما طعم و عطر و بافتی خاص که آن را از پیراشکی متمایز می کرد. از مشتری های غرفه شنیدم که این شیرینی خوشمزه مخصوص شهرستان نجف آباد اصفهان است و همان لحظه بود که گردشگری خوراک با تمرکز بر شیرینی های سنتی و خوشمزۀ شهرهای مختلف استان اصفهان از ذهنم گذشت...
مازیار آل داوود، پدر بومگردی ایران و از شهروندان خور و بیابانک\xa0بیان کرد: «چنگمال» یا در گویش محلی چنگال، شیرینی خوشمزه و مخصوصی است که در این شهرستان طبخ می شود و علت نام گذاری آن این است که برای ورز دادن و ترکیب مواد اولیه آن، زمان زیادی صرف می شود.
ازاین رو در گزاش پیش رو ضمن معرفی چندنوع شیرینی سنتی در استان اصفهان و نحوۀ تهیه آن ها از زبان شهروندان شهرستان های استان، دیدگاه ندا ترابی، عضو هیئت علمی گروه گردشگری دانشگاه هنر اصفهان\xa0و\xa0مجید دانش مبرهن، رئیس انجمن صنفی راهنمایان گردشگری استان اصفهان نیز درباره گردشگری خوراک در استان اصفهان ارائه شده که قطعاً شیرینی های سنتی نیز جزئی از این نوع گردشگری به شمار می رود.
مدتی قبل در محوطه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، توجه ما به شیرینی هایی جلب شده بود که دانشجویان در دست داشتند؛ چیزی شبیه به پیراشکی که «اَگردک» نام داشت و ظاهر آن نشان می داد این اگردک های خوشمزه باید متعلق به جغرافیای خاصی از این استان باشند.
دانش مبرهن با تأکید بر اینکه استان اصفهان به لحاظ گردشگری خوراک ظرفیت بالایی دارد، بیان کرد: سال گذشته کارگروه تخصصی گردشگری های نوین را به صورت موضوعی در اتاق بازرگانی تشکیل دادیم و درصدد آشنا کردن افراد با انواع گردشگری و فعال کردن آن ها هستیم.
«اَگردک»های خوش شکل و البته خوشمزه در نمایشگاهی ارائه می شد که همگی به دست ساخته های نوجوانان و جوانان کم شنوا و ناشنوا اختصاص داشت؛ از سفالگری تا چرم دوزی و میناکاری هم در نمایشگاه آن ها دیده می شد؛ اما آنچه بیش از همه برای ما چشمگیر بود، «اگردک»ها بودند. روی میز یکی از غرفه ها تابلوی کوچکِ معرفی نصب شده و روی آن نوشته بودند: «اَگردک»
پریوش نصیری، اصالتاً اصفهانی و کارمند بازنشسته ای است که اوقات فراغتش را با نوه های خود می گذارند، او در مورد کماج اصفهان این طور گفت: در قدیم «کماج» را در یک ظرفی شبیه به ماهیتابه می پختند که ما در گویش محلی به آن «کماجون» می گفتیم. مادرم روز پنجشنبه که برای زیارت اهل قبور می رفت یا هنگام عصر که کل خانواده جمع بودند و عروس ها و دامادها می آمدند، کماج درست می کرد و دورهم می خوردیم. من هم به تبعیت از مادرم کماج پختن را آموخته بودم و اوایل ازدواجم هفته ای یکی دو بار کماج درست می کردم. وقتی بچه هایم کوچک بودند شب های احیا برایشان کماج درست می کردم که گرسنه نشوند و بیدار بمانند. الآن هم گاهی در مهمانی های خانوادگی برای بزرگ ترها به یاد قدیم کماج درست می کنیم، اما بچه ها چندان راغب نیستند و ترجیح می دهند کیک بخورند چون کماج نوعی نان است و با کیک خانگی در طعم و شکل متفاوت است.
او اضافه کرد: در استان اصفهان اقدام کاملی در حوزه گردشگری خوراک که ارزآور نیز هست، انجام نشده است؛ اما فعالیت های موردی وجود داشته، مثلاً اطلاع دارم که چندی پیش فردی در خیابان مهرداد به صورت خودجوش گردشگری خوراک را با تمرکز آموزش آشپزی و قنادی انجام داده بود که شروع خوبی است.
موضوع برگزاری تورهای گردشگریِ خوراک با محور شیرینی های سنتی را از ندا ترابی، عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان جویا می شویم. او دراین باره به ایسنا گفت: شیرینی سنتی «کپچو» در نائین و شیرینی سنتی نان خوانساری، دو نمونه از شیرینی های سنتی شهرستان های استان اصفهان هستند و نشان می دهد که می توان گردشگری خوراک را با تأکید بر انواع شیرینی ها در این استان برگزار کرد؛ همان طور که مدتی قبل دانشگاه هنر اصفهان نیز گردشگری خوراک را با تأکید بر قهوه به عنوان میراث فراموش شده، برگزار کرد.
شیرینی دیگری نیز توسط مردم اصفهان و در خانه طبخ می شود کماج است، شیرینی خوش طعم و خوش چهره ای که در نقاط مختلف کشور ما و البته به طور ویژه اصفهان و شهرهای اطراف آن پخته می شود.
او\xa0ادامه داد:\xa0در گردشگری خوراک در استان اصفهان به این نکته باید توجه کرد که برخی مناطق استان شیرینی مخصوصی ندارند، اما نان شیرینی های خاصی دارند، برای مثال می توان از «کاکول» نام برد که نان شیرین بختیاری های فریدون شهر است.