مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان لرستان در حالی که رئیس پژوهشکده ابنیه و منسوجات تاریخی معتقد است هرگز نمی توانیم تعداد دقیق دستکندها را مشخص کنیم، گفت: تاکنون 54 نمونه از معماری دستکند انجام شده است. پیدا شد، شناسایی و نقشه برداری شد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران، چهارمین همایش صنایع دستی روز دوشنبه 23 آبان ماه با حضور عطا حسن پور مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان لرستان و مهناز در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برگزار شد. اشرفی، مدیر ساختمان. و پژوهشکده بافت تاریخی.
مهناز اشرفی، رئیس پژوهشکده بناهای تاریخی و منسوجات، در این باره می‌گوید: «در طول سه جلسه همایش دستکند، به مفهوم معماری دستکند رسیدیم. اگرچه معماری دست ساز در دهه های اخیر مورد بحث قرار گرفته است، اما تا آن زمان موضوعی ناشناخته بود. در سایر کشورهای جهان، دست‌خنده‌های برجسته‌ای در فهرست میراث جهانی وجود دارد. ممند در ایران جزو اولین آثار ثبت‌شده در فهرست میراث جهانی یونسکو به حساب می‌آید و در فهرست آثاری که به ثبت رسیده‌اند، آثار دست‌خنده‌ای نیز داریم. آثار ملی
وی ادامه داد: اولین همایش دستاندند در سال 1390 در کرمان برگزار شد که یکی از سیاست های پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برای تعامل با نقاط مختلف کشور بود. در آنجا سفری یک روزه به میمند داشتیم، دومین همایش در سال 1398، سومین همایش در سال 1398 در همدان و چهارمین همایش امسال در لرستان از 22 تا 24 آبان ماه برگزار می شود.
اشرفی افزود: یکی از اهداف ما از برگزاری این همایش ایجاد حرکت عینی و آموزشی بود که محقق شد. مجموعه مقالات معماری دستخند امروزه به مرجعی برای پژوهش در داخل و خارج از کشور تبدیل شده است. تعداد زیادی از پایان نامه های بسیاری از دانشجویان معماری حول کار دستی می چرخد.
رییس پژوهشکده ابنیه تاریخی و منسوجات افزود: حتی در برخی از زیرزمین های ما در تهران از معماری دستکاند استفاده می شد. از تعدادی از بناهایی که دستکند در آنها استفاده می شد می توان به مساکن، کانال ها، آب انبارها، تاسیسات آب، برخی مساجد و … اشاره کرد. به عنوان مثال از معماری دستکان در ساخت کبوترخانه اصفهان استفاده شده است.
اشرفی بیان کرد: علاقه استان ها به موضوع دستاندند به حدی است که برای برگزاری همایش دستندند باید در بین استان ها قرعه کشی کنیم و خوشبختانه در دنیا بسیار شناخته شده هستیم. با توجه به اینکه معماری دستکند تعامل سالمی با طبیعت برقرار کرد، نباید فراموش کرد که راحتی و افزودن مطمئن ترین مصالح از مهم ترین ویژگی هایی است که معماری دستکند را متمایز و ماندگار می کند.
وی درباره تعداد اسلحه های دستی در کشور نیز گفت: هرگز نمی توانیم عدد خیلی دقیقی را ارائه کنیم، زیرا برخی از این اسلحه ها به دلایلی زیرزمینی و غیرقابل دسترس هستند. بسیاری از شهرهای زیرزمینی که کشف شده‌اند کاملاً تصادفی بوده‌اند، زیرا آنها پناهگاه بوده‌اند. از سوی دیگر، از آنجایی که در چاپ دست ها نوع تزئین و شکل خاصی وجود ندارد و تلاش بر این بود که از حداکثر مساحت با حداقل تغییرات استفاده شود، دستیابی به تعداد و تاریخ دقیق آنها مشکل است.
اشرفی درباره تفاوت معماری داشکند با سایر معماری ها توضیح داد: تفاوت معماری داشکند با سایر معماری ها این است که حتی در برابر زلزله نیز مقاوم است و به همین دلیل در دوره های مختلف از آن استفاده می شود. بلکه لازم است بدانیم که تاریخ معماری دشکند به دوران بشر برمی گردد.
رئیس پژوهشکده ابنیه و منسوجات تاریخی گفت: باید تلاش کنیم تا این معماری را معرفی، شناسایی و از آن حفاظت کنیم همانند این معماری طراحی شده اند. رسالت ما درک میراث گذشته است.
شناسایی 54 نمونه از معماری دستخند در ایران
عطا حسن پور، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان لرستان در این نشست گفت: پرونده معماری دشکند حدود یک دهه پیش در کشور افتتاح شد و این روزها اهمیت بیشتری نسبت به گذشته دارد.
وی ادامه داد: غار ارگنک در الیگودرز در استان لرستان به صورت تخت سنگی 7 طبقه در دل کوه عمودی ایجاد شده و قدمتی 2200 ساله دارد. اهمیت معماری دستخند به حدی است که شعری در این باره سروده شد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان لرستان می گوید از چه سالی معماری دستندند به طور رسمی در ایران راه اندازی شد، گفت: در سال 1376 برای اولین بار پرونده پژوهشی را در قالب دستاندند افتتاح کردیم. که 54 نمونه از معماری دستاندند شناسایی و نقشه های آن ترسیم شد.
حسن پور درباره قدمت گذاری معماری دشکند گفت: قدمت معماری دشکند به دو صورت مطلق و نسبی تعیین می شود. مثلاً در معماری یک دستکند، کتیبه ای را می بینیم که بر اساس روش کنده کاری و چکش کاری می توانیم قدمت آن را داشته باشیم و در صخره ها بیش از سه هزار سال به عقب برگردیم، اما در مزارعی مانند باغ لک خرم آباد، ما نمونه هایی از دستکندهای دوران نوسنگی دارند.
چهارمین همایش دستاندند قرار است از 31 تا 24 آبان ماه در خرم آباد استان لرستان برگزار شود. ارائه مقاله و برگزاری کارگاه آموزشی روش های نوین برداشت فضاهای دستکند در نجوم و بازدید از غار کوگان خرم آباد از برنامه های چهارمین همایش دستکند است.
انتهای پیام/