انتشار: خرداد 22، 1402
بروزرسانی: 28 خرداد 1404

شناسایی مسجدی با شعر فارسی در روسیه

او ادامه داد: «کلیسا_مسجد» احتمالا از معدود مساجد جهان است که مدتی به کلیسا تبدیل شده و نامی دوگانه یافته است. در ۲۲ ژوئن سال ۱۸۰۶ میلادی، ارتش روسیه وارد شهر دربند شد. شهر دربند از جمله شهرهای مهمی است که به واسطۀ عهدنامه گلستان از ایران جدا شده است و اکنون قدیمی ترین و تنها شهر شیعه نشین روسیه است. کادر افسران در ارگ نارین قلعه و در برخی از خانه های مردم شهر اسکان داده شدند. به دلیل نبود کلیسا در شهر برای انجام آیین های مذهبی برای ارتش، در محل استقرار ارتش از محراب سیار \xa0استفاده کردند.

این پژوهشگر افزود: در سال ۱۸۲۳ ضمن بازدید فرمانده منطقه قفقاز از شهر، افسران موضوع ساخت کلیسا را برای وی طرح کردند. به دستور او، ساختمان مسجد به «کلیسای جرجیس»\xa0 تبدیل شد، اما تغییرات چندانی در معماری آن اعمال نشد و تنها صلیبی بالای گنبد نصب شد. بیش از ۴۰ سال بعد ساختمان مسجد به مسلمانان بازگردانده شد، اما دوباره سال ۱۹۳۶ در دوره دین ستیزی، به موزه تبدیل شد و نهایتا در ۱۹۹۴ میلادی، مسجد از نو\xa0 افتتاح شد که البته در بازسازی مسجد گنبد آن حذف شد.

مرتضی رضوانفر درباره کتیبه ای مزین به شعر فارسی که در محراب «کلیسا-مسجد» در شهر دربندِ روسیه نگاشته شده است، به ایسنا گفت: این مسجد اکنون به دو اسم «کلیسا_ مسجد» و مسجدِ «توبه» نامیده می شود و از مهمترین خصوصیات آن، استفاده از شعر فارسی در محراب آن است. شاید مسجدی در ایران نباشد که شعر فارسی در محراب داشته باشد، اما در شهر دربند، دو مسجد «توبه» (کلیسا-مسجد) و «شاه عباس» دارای شعر فارسی در محراب است. شعر محرابِ مسجد توبه، از سوزنی سمرقندی برای توبه از گذشتهٔ خویش به این شرح است: «چار چیز آورده ام یا رب (شاها) که در گنج تو نیست/ نیستی و حاجت و عذر و گناه آورده ام»

بیشتر بخوانید:

انتهای پیام\xa0