کمیجانی افزود: روند قرض دادن شیر بین خانواده های روستا ادامه داشت و به نوبت هر خانواده شیر قرض می گرفت تا روزی که وَرَک گل می داد و روز جمعه آن هفته، خانواده ها به جای این که شیر به هم قرض دهند سهم شیر خود را به امامزاده یا چشمه روستای خود می آورند و با بلغور و شیر و نمک «سوت آشی» می پختند. برای پخت این آش، مردهای روستا هیزم و اجاق هایی درست می کردند و مادران روستا روی این اجاق ها سوت آشی (آش شیر) می پختند. هنگام ظهر که مردان که از زمین های کشاورزی می آمدند، سفره ای واحد پهن و کنار هم این آش را میل می کردند. \xa0
کمیجانی درباره پیشینه این مراسم گفت: در زمان قدیم، مردم روستا به دو دسته تقسیم می شدند؛ خوش نشین ها و واره کارها. خوش نشین ها گاو و گوسفند نداشتند، یا کاسب بودند یا کارگر. واره کارها اما گوسفند و دام داشتند. از سویی غذای روستاییان آش بود و با انواع بلغورها درست می کردند و کشک و روغن سالیانه خود را از تعداد گوسفندی که داشتند، تهیه می کردند. \xa0
«سوت آشی» نام نوعی آش است که در مراسم شکرگزاری مردم کمیجان در استان مرکزی پخته می شود و یادآور نوع دوستی و همکاری بین مردم روستاهای این شهرستان است.
او ادامه داد: با این حال هر خانواده نمی توانست با تعداد 10 تا 15 گوسفندی که داشته، مواد مورد نیاز خود را برای مصرف تهیه کند، بنابراین با هم همکاری می کردند و با این تعاون که واره کاری نام داشته به یکدیگر شیر قرض می دادند. در طول سال نوبت هر خانواده ای که می شد شیرها را قرض گیرد تا کشک، روغن و ماست مورد نیازش را تهیه کند، حیاط خانه اش را آب و جارو می کرد و از آن هایی که شیر می آوردند با نخود و کشمش و تخمه کدو یا فتیر پذیرایی می کرد. \xa0
کمیجانی همچنین بیان کرد: در بین مردم روستا نوع دوستی هم وجود داشت و اگر خانواده ای شیر نداشته تا به این مراسم بیاورد، دیگر خانواده ها ظرف شیری به او می دادند که دست خالی به مراسم نیاید. \xa0امروز هم این مراسم مانند گذشته برگزار می شود و در سال ١٣٩٧ با شماره ١٧٣۶ در فهرست میراث ناملموس کشور به ثبت رسیده است. \xa0
به گفته مسؤول تدوین پرونده «مراسم سوت آشی در منطقه بزچلو»، خوردن این آش هم آیینی دارد، قبل از خوردن، زنان یک کاسه آش را در چشمه می ریزند و اعتقاد دارند که روزیِ ماهی های چشمه است یا یک کاسه آش روی پشت بام برای پرنده ها می ریزند.
غلامرضا کمیجانی بزچلوئی ـ مسؤول تدوین پرونده «مراسم سوت آشی در منطقه بزچلو» ـ درباره این آیین به ایسنا گفت: «سوت آشی» یک مراسم شکرگزاری است که نیاکان قوم «بزچلو» در شهرستان کمیجان انجام می دادند. زمانی که وَرَک (نوعی رُز ایرانی) در این منطقه گل می داد، یعنی زمان برگزاری این مراسم رسیده است که معمولا اواخر اردیبهشت یا اوایل خردادماه بود. \xa0