بام ایران زیر پای گردشگرنماها
انتشار: تیر 14، 1401
بروزرسانی: 21 تیر 1404

بام ایران زیر پای گردشگرنماها

رضاییان همچنین به دپوی زباله در معادن تعطیل شده نیز اشاره کرد و گفت: معادن\xa0 در راستای حفظ دماوند و برای اینکه این اثر بتواند ثبت جهانی شود تعطیل شد ولی در حال حاضر به محلی برای دپوی زباله تبدیل شده است.\xa0

رییس محیط زیست شهرستان آمل در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، عدم وجود مدیریت یکپارچه را اصلی ترین معضل\xa0 حفاظت صحیح از این اثر طبیعی دانست و گفت: متاسفانه\xa0 تمامی ارگان ها و نهادهای متولی کاملا سلیقه ای برخورد می کنند و در حال حاضر اداره گردشگری، منابع طبیعی، فدراسیون کوهنوردی و حتی جوامع محلی و شهرداری رینه هرکدام نگاهی انتفاعی دارند.

برپایی مجدد تورهای گردشگری پس از کنترل پاندمی کرونا سبب شد تا دماوند از آرامش نسبی که در دوران کرونا به دست آورده بود فاصله بگیرد و بار دیگر با حضور کوهنوردان و گردشگرنماها بیش از پیش به عنوان اثری ناب از ثبت جهانی فاصله بگیرد.

حضور دیمی مسافران در قالب کوهنورد و گردشگر برای فتح این قله و ثبت سلفی های اینستاگرامی بدون رعایت حقوق زیست محیطی آن تا حرمت شکنی با خودرو سواری در دامنه های بام ایران و تحمیل زباله های سرگرمی همچون چیپس و پُفک و بطری های نوشیدنی، معضلی است که دماوند بیش از چالش های ثبت جهانی باید نگران آنها باشد.\xa0

رییس محیط زیست آمل همچنین به مسئله فاضلاب انسانی نیز اشاره کردو توضیح داد: برای جمعیت بالای صد نفر باید سیستم تصفیه فاضلاب تهیه شود ولی در دامنه های دماوند حجم بالایی از فضولات انسانی\xa0 انباشت می شود که با کمترین میزان بارش باران به سمت پایین دامنه سرازیر و حتی به آب های زیر زمینی نفوذ می کند.

عدم وجود مدیریت یکپارچه

این فعال محیط زیستی توضیح داد: به عنوان مثال\xa0 در سراسر دنیا کوهنوردان وسایلشان کنترل و توسط خودشان حمل می شود ولی در دماوند نه تنها هیچگونه نظازتی وجود ندارد بلکه تا ارتفاع حدود سه هزار متر ماشین تردد می کند و پس ازآن نیز تا ارتفاع چهار هزار متری به وسیله اسب و قاطر طی و تنها هزار متر توسط کوهنورد پیموده می شود .

نماینده انجمن دوستداران دماوندکوه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان این که پس از گذشت ۱۴ سال از ثبت ملی دماوند باید تمامی چالش ها و موانع برای ثبت جهانی شدن این اثر ملی برطرف می شد، گفت: سال ها طولانی برای رفع چالش معدنکاوی در دامن دماوند صرف شد که در نهایت آخرین معدن آن در سال ۱۴۰۰ تعطیل گشت با وجود اینکه این مناطق احیا نگردید اما بزرگ ترین چالش دماوند برطرف شد.

رییس محیط زیست آمل با بیان اینکه در خصوص دماوند تنها\xa0 به شعار اکتفا شده و هیچ اقدام عملی صورت نگرفته است،گفت: متاسفانه این مناطق جزو مناطق تحت حفاظت محیط زیست قرار ندارد و از نظر قانونی\xa0 از حیطه محیط زیست خارج است اما این تخلفات به\xa0 اداره میراث فرهنگی و گردشگری ، منابع طبیعی و و فرمانداری آمل گزارش داده شده است تا پیگیری شود.

نابودی دماوند به بهانه اشتغال زایی

عکس ها و اظهار نظرها در خصوص دماوند نشان می دهد که این اثر ملی در حال حاضر راه های نرفته بسیاری برای ثبت جهانی شدن دارد و اصلی ترین راه شاید مدیریت یکپارچه و منسجم و با برنامه ریزی است تا بتواند این دیو سپید پای دربند را از آلودگی ها و مزاحمت های انسانی نجات دهد گره ۱۴ ساله آن را برای ثبت جهانی شدن باز کند.



منبع

وی ادامه داد : گردشگری و کوهنوردی بی ضابطه\xa0 خارج از ظرفیت اکو سیستم شکننده دماوند در حال انجام می باشد که سبب آسیب شده است. برخلاف تصور عموم\xa0\xa0کوه سترگ و عظیم دماوند به واسطه شیب تند و وجود ماگما بسیار شکننده است ولی متاسفانه\xa0 به دلیل نبود مدیریت یکپارچه توجهی به این مسئله نمی شود.

بام ایران زیر پای گردشگرنماها

رضاییان با تاکید بر این که به بهانه اشتغال زایی برای جوامع محلی شاهد تخریب اکوسیستم منطقه هستیم گفت: بومیان منطقه برای حمل وسایل با قاطر مبالغی دریافت می کنند در حالی که\xa0 عبور و مروربا قاطر و ایجاد پاکوب ۶۰۰ متری\xa0 سبب از بین رفتن گونه های گیاهی شده است.

\xa0وی با بیان اینکه طبیعت دماوند در حال از بین رفتن و نابودی کامل می باشد، افزود: فروش مواد پلاستیکی و\xa0 تنقلات\xa0 در پناهگاه ها هیچ توجیه منطقی ندارد و تنها سبب افزایش\xa0 تولید زباله و رها سازی آن در طبیعت می شود.\xa0

به گزارش خبرنگار ایرنا ، کوه دماوند با بیش از پنج هزار و ۶۰۰ متر بلندی ، یکی از اماکن کوهنوردی و طبیعت گردی میان ایرانیان و گردشگران خارجی محسوب می شود. این آتشفشان فلات مرکزی آسیا علاوه بر جایگاه و ویژگی طبیعی و زیست بومی خود، در میان ایرانیان دارای جاذبه فرهنگی است و از پیش زمینه تاریخی در روایت های اساطیری بهره می برد.

بام ایران زیر پای گردشگرنماها

وحید رضاییان با بیان اینکه تنها از ارتفاع\xa0۴ هزار و ۲۰۰ متر تا قله منطقه تحت حفاظت محیط زیست می باشد،\xa0افزود:بیشترین مشکلات و معضلات مربوط به ارتفاع ۲ هزار متر به بالا است که این مناطق با وجود پیشنهادات مکرر سازمان به عنوان منابع حفاظت شده اعلام نشده است تا این سازمان بتواند به صورت یکپارچه مسئولیت آن را برعهده بگیرد.

وی گفت: علاوه بر این مساله حجم زیادی از زباله در ارتفاع ۴ هزارو ۳۰۰ متری یعنی در نزدیکی پناهگاه سوم که به محل اقامت تبدیل شده، انباشت می شود\xa0 و متاسفانه\xa0 کل بزهای از زباله و فضولات تغذیه می کنند

وی جاده کشی های غیرضروری را یکی دیگر از معضلات و عوامل نابودی دماوند اعلام کرد و گفت: متاسفانه از جاده اصلی تا قسمتی از مسیر ماشین رفت و آمد دارد و وسایل مربوط به کوهنوردان را حمل می کند و تا ارتفاع چهار هزار و ۳۰۰ متری قله نیز اسب و قاطر این وسایل را حمل می کنند ، در حالی که کوهنورد واقعی با یک کوله بر دوش به کوهنوردی می رود و نیازی به عبورو مرور و حمل وسایل با\xa0 اسب و قاطر ندارد.

بام ایران زیر پای گردشگرنماها

دماوند همچنین به عنوان یک اثر میراثی در تاریخ سیزدهم تیر ماه سال ۱۳۸۷ به عنوان نخستین\xa0اثر طبیعی ایران\xa0در\xa0فهرست آثار ملّی ایران\xa0ثبت شد و از آن سال به بعد روز ۱۳ تیرماه که در تاریخ اساطیری روز بالا رفتن آرش کمانگیر از دماوند و پرتاب تیر برای تعیین مرز ایران و توران است ،ریال روز دماوند نامیده می شود.

وی\xa0 با تاکید بر اینکه تعداد گردشگران همخوانی با اکوسیستم منطقه ندارد، ادامه داد: ما باحضور گردشگران و کوهنوردان مخالف نیستیم اما در تعطیلات تعداد کوهنوردان در دامنه کوه به بیش از پنج هزار نفر می رسد که بیش از ظرفیت اکوسیستم منطقه می باشد. درکشورهای دیگر برای کوهنوردی ثبت نام\xa0 می شود\xa0 و در صورت احراز صلاحیت و با ظرفیت سنجی به این افراد مجوز داده می شود اما متسفانه برای صعود به دماوند هیچ محدودیتی وجود ندارد.

رییس محیط زیست آمل همچنین به اسقرار ۶ دستگاه کانکس در دماوند اشاره کرد و گفت : فدراسیون کوهنوردی برای کانکس ها از سازه های بتنی\xa0 استفاده کرده ولی مشخص نیست این اقدام با چه مجوزی صورت گرفته است.

وی افزود : جای تعجب دارد که فدراسیون کوهنوردی برای\xa0 کسب درآمد بیشتر چنین اقداماتی را انجام داده است\xa0 به عنوان مثال احداث خانه های اسکیمو که برای امدادو نجات ساخته شد ولی اجاره داده می شود و با وجود اینکه قرار بود جمع آوری شود ولی تاکنون اقدامی صورت نگرفته است.

مهدی مسچی افزود: ولی در حال حاضر بعد از معدن جاده های غیرقانونی و غیر مواصلاتی به چالشی بزرگ برای دماوند تبدیل شده است که به واسطه آن حیات وحش و\xa0 پوشش گیاهی منطقه در معرض خطر و انقراض قرار گرفته است.

رییس محیط زیست آمل با بیان اینکه عده ای دماوند را با یک مکان معمولی گردشگری اشتباه گرفتند، گفت: فروش مواد غذایی در پناهگاه ها و تبدیل پناهگاه به سوپر مارکت و همچنین اجاره اسب و قاطر برای حمل وسایل کوهنوردها نشان می دهد که درک درستی از این اثر طبیعی ملی وجود ندارد.

از آفرود سواری به اصطلاح کوهنوردان تا ارتفاع حدود سه هزار متری این کوه و فروشگاه تنقلات در ارتفاعات\xa0 گرفته تا\xa0باران زباله در ارتفاعات بیش از چهار هزار متری همگی هاله ای از نگرانی را برای دوست داران محیط زیست به همراه داشته است. به طوری که برخی از فعالان محیط زیست این ولنگاری مدیریتی گردشگری در دماوند را خطری به مراتب بزرگ تر از زمین خواری دامنه های آن می دانند.\xa0

زخم جاده سازی بلای جان دماوند

طی سال های اخیر دماوند نیمه خاموش گرفتار پیچ و خم ثبت جهانی است و تا کنون موانع متعددی را پشت سر گذاشته است ؛ موانعی که هر کدام همچون کوهی برای حل خود عزم ملی را می طلبد و تاکنون متولیان زیادی را به چالش کشیده است ، اما در حال حاضر نه تنها بلندترین رشته کوه ایران با ثبت جهانی فاصله زیادی دارد، بلکه حتی اصولی ترین نکات محافظت از این ثبت ملی نیز رعایت نمی شود به گونه ای که سبب نگرانی دوستداران و متولیان محیط زیست شده است.