ارزیابی عملکرد یک ساله دولت در میراث فرهنگی و گردشگری
حضور دو طیف به عنوان همراه و مشاور، پیشکسوتان و متخصصان در کنار مدیران الزامی باشد. از نهادهای مدنی و تشکل ها در بستر مشاور استفاده شود.
آگاهی نسبت به شغل گردشگری ایجاد شود. نشست های تخصصی با بخش خصوصی گردشگری برگزار شود. وزیر از نفوذ و ادبیات و موقعیت خود برای برقراری ارتباط و نزدیکی بیشتر با دیگر اعضای هیأت دولت برای رفع مشکلات بهره بگیرد. از بخش خصوصی گردشگری حمایت اصولی و پایدار شود. مدیران پرانرژی و شجاع و سریع انتخاب شوند. ابزار و تجهیزات در اختیار مدیران قرار داده شود تا برای برطرف کردن موانع توسعه گردشگری قدم بردارند. از نظر متخصصان و نه متخصص نماها بهره گرفته شود، مشاوره های اشتباهی را کنار بگذارند و از صاحبان کار و متخصصان واقعی راه کارها را دریافت کنند.
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چندی پیش آمار داد که با ازسرگیری ویزا از نیمه های سال ۱۴۰۰
حدود سه میلیون گردشگر به ایران سفر کرده اند. آمارها نشان می دهد بیشترین ورودی ایران از کشورهای همسایه بوده است
جمشید حمزه زاده ـ رییس هیأت مدیره جامعه حرفه ای هتلداران ایران
در کل نگاه و عملکرد آقای مهندس ضرغامی در بخش میراث فرهنگی بر حوزه گردشگری غلبه داشته و نقطه قوت حضور دکتر شالبافیان بعنوان فرد مطلع از اوضاع گردشگری است.
نیما آذری، رییس هیأت مدیره انجمن مؤسسات و مراکز آموزش گردشگری کشور
محسن امامی، صاحب نظر گردشگری و عضو هیات مدیره انجمن متخصصان گردشگری
پیشنهاد:
مصاحبه ها، اظهارات و اقدامات اولیه وزارت میراث فرهنگی، گردشگر و صنایع دستی نیز در ابتدا هیجانی و بدون دریافت نظر مشاوران بود که در این زمینه هزینه هایی هم برای جامعه باستانشناسی و فرهنگی کشور به دنبال داشت. متاسفانه وزارتخانه ای که اساس شکل گیری آن باستانشناسی و مرمت بوده امروزه به قدری شاخ و برگ گرفته که توجه به این دو حوزه در پایین ترین سطح خود قرار گرفته است و اگر متولیان به این چالش توجه نکنند، خسارت جبران ناپذیری بوجود خواهد آمد. بازنشست شدن تعداد زیادی از همکاران باستانشناسان و استخدام نکردن باستانشناسان جوان و نخبه در این وزارتخانه در صورت تداوم آن مشکل بزرگی برای شناسایی، حفاظت و معرفی میراث این مرز و بوم به دنبال خواهد داشت.
استفاده از نیرو و مشاوران متخصص در همه رده ها.
سعید زارع پور، کنشگر میراث فرهنگی
توجه اصولی به امر حفاظت پیشگیرانه که همان اصل علاج واقعه قبل از وقوع است. مرمت در اصل مراقبت و درمان است، می توان معاینات، بررسی و اقدامات دوره ای را به موقع و با هزینه ای بسیار ناچیز انجام داد و از بروز آسیب ها پیشگیری کرد تا اوضاع بحرانی نشود. باید هزینه های ناشی از کم توجهی را به حداقل ممکن رساند و این امر نیازمند حضور کارشناسانی متخصص متعهد و با اراده در ساختار سازمانی میراث فرهنگی است. با مدیران و کارکنانی که با کم توجهی باعث ایجاد آسیب به میراث فرهنگی و بیت المال می شوند باید برخورد جدی و عبرت آموز شود.
نقطعه ضعف:
پیشنهاد:
پیشنهاد:
فرامرز پارسی، مدرس دانشگاه، معمار و مرمت گر بناهای تاریخی
نقطه ضعف:
الگوبرداری و شبیه سازی استراتژی کشورهای توسعه یافته در گردشگری و تعامل بیشتر با بخش خصوصی، تشکل ها و نخبگان صنعت و استفاده از ظرفیت های افراد مندرج
پیشنهاد:
قرار بود اتفاقاتی مثل تقویت بخش خصوصی رخ دهد و یا اعتبارات و کمک به توسعه این صنعت تأمین شود، اما در واقعیت اتفاقی رخ نداده است. اگر کاری هم انجام شده روزمرگی بوده و عملکرد به گونه ای نبوده که متفاوت از گذشته باشد.
تفویض نشدن مؤثر و واقعی امور تصدی گری به تشکل های گردشگری.
اعتماد به تشکل ها و تقویت آن ها از طریق واگذاری امور تصدی گری.
به هر آنچه در ابتدا گفته شد، عمل کنند. بخش خصوصی را که بیشتر از سه سال از رکود کرونا آسیب دیده، حمایت کنند و و با نظر متخصصان و اهل فن پیش بروند، از برگزاری جلسه برای درد و دل کردن پرهیز کنند و جلسات را هدف رفع مشکلات برگزار کنند. از تصمیم های خلق الساعه خودداری کنند. فرصت هایی مثل جام جهانی را مغتنم بشمارند. بخش خصوصی را گلچین و دسته بندی نکنند.
درون زا نبودن و مستقل نبودن تصمیمات آموزش گردشگری بر اساس نظرات کارشناسی دفتر آموزش با توجه به آیین نامه های قدیمی با مرجع خارج از دفتر آموزش گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی. تفسیر به رأی بودن بسیاری از قوانین و فرایندهای آموزشی که موجب تداخل وظایف و برداشت های آموزشی بر اساس سلیقه ها در سایر دفاتر معاونت گردشگری و یا ادارات کل استان ها می شود. عضویت نداشتن انجمن مؤسسات آموزش گردشگری در برخی کمیته های آموزشی مهم و مرتبط. نبود بودجه مناسب برای تدوین منابع آموزشی و حتی قطع شدن بودجه های دوره های خاص مثل توانمندسازی. نبود حمایت مناسب و ملموس از فعالان و مؤسسات آموزش گردشگری، از جمله عدم حل مشکل معافیت های مالیاتی مؤسسات که احتیاج به عزم وزارتی و پی گیری در مجلس دارد.
پیشنهاد:
امیرپویان رفیعی شاد، رییس هیأت مدیره انجمن صنفی دفاتر سفر هوایی، گردشگری و زیارتی استان تهران
تعامل با نمایندگان مجلس شورای اسلامی در راستای قوانین تسهیل کننده.
پیشنهاد:
نقاط ضعف:
هرچند یک سال برای بررسی عملکرد دولت در حوزه میراث فرهنگی، مدت زمان زیادی نیست، به ویژه این که افرادی غیرمتخصص با ورود از بدنه ای غیر میراث فرهنگی در سطوح بالای مدیریتی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سکان هدایت را بدست گرفته اند، اما به هر روی، عملکرد یک ساله دولت در حوزه میراث فرهنگی نمره قابل قبول و خوبی دریافت نمی کند. ما در انجمن علمی باستان شناسی نقدهای جدی به عملکرد وزارتخانه داشته و داریم، به ویژه در بخش های مرتبط با باستانشناسی. به هر حال نگاه های غیرتخصصی دراین حوزه بسیار آسیب رسان و البته گاهی غیرقابل جبران است.
به کار نگرفتن نیروهای غیر متخصص از شخص وزیر گرفته تا مدیران کل و جزء.
وارد کردن صاحب نظران و علمای واقعی هر سه حوزه کاری وزارتخانه، به دور از گزینش های جناحی. انتصاب مدیران شایسته و مربوط و دلسوز در سطوح گوناگون. توان بخشی و احیای بدنه تخصصی و کارشناسی. بها دادن به پژوهش و داده های علمی و کارشناسی شده به عنوان زیربنای هر تصمیم و اقدام اجرایی. توجه به آموزش عمومی برای ترویج صیانت از میراث فرهنگی از کودکان تا بزرگسالان، به ویژه با استفاده از ظرفیت رسانه ها، به مدیران امید چندانی نیست، شاید مردم خود به حفظ میراث فرهنگی، توسعه و اشاعه هنرهای ملی و محلی و بهره برداری از گردشگری برخیزند.
نقطه قوت:
برای بهبود پیش از هر چیز رعایت مسیر مرمت از مطالعه تا طراحی، از طرف خود میراث فرهنگی باید رعایت شود در حالی که عملیات اجرایی صرفا بدون طی شدن مسیر مطالعاتی و طراحی از طرف میراث انجام می شود، نمونه آن گنبد مسجد شاه/جامع عباسی اصفهان.
مسجد جامع عباسی که پس از برداشتن داربست ها، نقایص مرمت ۱۲ ساله آن آشکار شد
نقاط ضعف:
نقطه ضعف اصلی اولویت نداشتن گردشگری\xa0 و میراث فرهنگی\xa0 در دستور کار دولت و تشکیل نشدن شورای عالی میراث فرهنگی وگردشگری\xa0 با دستور جلسات جدی در خصوص مشکلات اصلی این وزارتخانه است. مصوبات این شورا لازمه هماهنگی برای مشارکت مردم، بخش خصوصی و دولت برای توسعه موضوعات این وزارتخانه است.
غلام حیدر ابراهیم بای سلامی، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران و بنیانگذار انجمن علمی گردشگری ایران و عضو هیأت علمی دانشگاه تهران
ادامه روند قبلی، نداشتن برنامه ریزی و تعیین استراتژی مشخص و بلندمدت، اعتماد نداشتن به بخش خصوصی و استفاده نکردن از ظرفیت های تشکل ها.
با آن که فردی قوی و با نفوذ برای وزارت گردشگری انتخاب شده اما سوال این است آن توان و نفوذ و قدرت در کجا استفاده شده است؟ به نظرِ وزیر همه چیز خوب پیش می رود اما اطلاعات غلط به وزیر می دهند و واقعیت ها پنهان می شود. متوقف کردن و معطل نگه داشتن برنامه ها و اقدامات اجرایی به بهانه نداشتن اعتبار و پول مهمترین نقطه ضعف و ایرادی است که به مسؤولان حاضر می توان گرفت. سرعت برخی مدیران و معاونان وزارتخانه بسیار پایین است، به نوعی بخش دولتی از بخش خصوصی بسیار عقب است.
پیشنهاد:
الیار عاصمی زاده، رییس شورای هماهنگی سازمان های غیردولتی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور
نقاط ضعف:
نقطه قوت:
پیشنهاد:
نقاط قوت:
نقطه قوت:
استقلال نداشتن میراث فرهنگی به عنوان سازمان مستقل
\xa0نقاط قوت:
استفاده از نظر متخصصان و رعایت مطالبات بخش خصوصی و کاهش ممانعت های دولتی برای توسعه گردشگری و حفاظت و تعالی میراث فرهنگی از راهکارهای اصلی.
نقاط قوت:
محمد اسماعیل اسمعیلی جلودار، دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه تهران و رییس انجمن علمی باستان شناسی ایران
توسعه نگاه گردشگری و همکاری های مستمر و فرا دستگاهی در این حوزه تخصصی است.
حرکت به سمت ساماندهی و نظارت بهتر سیستماتیک فعالیت های آموزشی در کشور. تعامل بهتر با بخش خصوصی (انجمن موسسات آموزش گردشگری) نسبت به سابق. شروع بازنگری منابع آموزشی قدیمی آموزش گردشگری. حرکت به سمت\xa0 وسعت دادن دایره مخاطبان آموزش گردشگری\xa0 و\xa0 جلب مخاطبان عمومی در کنار صاحبان\xa0 کسب و کارها.
فتح الله نیازی، رییس هیأت مدیره انجمن صنفی سراسری مرمتگران آثار تاریخی
در این یک سال وعده هایی هم برای حل مشکل مالیات، اعطای تسهیلات به بخش خصوصی و قیمت خدمات سفر و تامین اجتماعی داده شد، اما در عمل هنوز اتفاقی نیافتاده است و تقریبا تمام حرف ها و برنامه هایی که در روز اول زده اند، به سرانجام نرسیده است. به نظر می رسد وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در دولت سیزدهم روی تردمیل حرکت می کند، حرکت می کند، اما پیش نمی رود.
نقاط ضعف:
پیشنهاد:
حضور در فضای مجازی
پای کار بودن و حضور و بازدید مدیران ارشد از مناطق مختلف و ارتقاء و تحول در تامین اعتبارات به نحوی که این موضوع از افزایش تعداد پروژه های میراث فرهنگی قابل درک است.
باید سازمان های میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به صورت مستقل از یکدیگر زیر نظر وزراتخانه فعالیت کنند.
مجدالدین رحیمی، کارشناس ارشد مرمت و احیای بناها و بافت های تاریخی\xa0
نقطه قوت:
پیشنهاد:
\xa0اتصال حلقه های کارشناسی متخصصان میراث فرهنگی در وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باعث خواهد شد تا بخش های مختلف معاونت میراث فرهنگی، پژوهشگاه، معاونت گردشگری و معاونت صنایع دستی این وزارتخانه از حالت جزیره ای خارج و اتفاقات بهتری با اجماع همه متخصصان برایش رقم بخورد. تقویت و جذب متخصصان باستانشناس بویژه در ادارات استانی آن. همچنین استفاده درست از حلقه های مشورتی و توان متخصصان دانشگاهی و نخبگان باستانشناسی می تواند در این مسیر راهگشا باشد. استفاده از نظرات تعداد معدودی از باستانشناسان در سطح کلان این وزارتخانه الزاما بیانگر نظرات همه باستانشناسان نبوده و متولیان میراث فرهنگی بایست این حلقه را گسترده تر از قبل ببینند. برگزاری نشست های تعاملی و گفتمان های مشترک با نخبگان و متخصصان دانشگاهی و مستقل نیز می تواند از دخالت های گاه و بیگاه و تصمیم گیری های هیجانی غیرتخصصیی چالش برانگیز جلوگیری به عمل آورد.
\xa0
محوطه باستانی ارجان که عبور خط لوله آب از آن چالش برانگیز شده است
نقاط ضعف:
ذات الله نیکزاد، عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و کارشناس مرمت
نداشتن شناخت از حوزه های سه گانه در وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، نداشتن استراتژی و نگاه علمی و چشم انداز مشخص در حوزه میراث فرهنگی، به کار گرفتن مدیران غیر تخصصی و نامرتبط در سطوح عالی و میانی، به کار نگرفتن تخصص و کار کارشناسی در ستاد و صف (وزارتخانه و استان ها).
نقطه قوت:
مهمترین نقطعه ضعف هم در این است که مسؤولان دل در گرو سیستم ندارند، تغییرات زیادی در مدیریت ها صورت گرفته و ارتباطی با بخش خصصوصی و متخصصان این حوزه وجود ندارد.
نقاط ضعف:
سید احمد محیط طباطبایی، رییس ایکوم ایران (کمیته ملی موزه ها)
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فردی توانمند و قوی است.
نقطه ضعف:
از جمله نقاط قوت این وزارتخانه در دولت سیزدهم، باز شدن مسیر انتقاد توسط رسانه ها و مردم در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی است که این مسیر خود راهی برای حل بسیاری از مشکلات این وزارتخانه است.
نقطه قوت:
ابراهیم پورفرج، رییس هیأت مدیره جامعه تورگردانان ایران
پیشنهاد:
تقویت نکردن بدنه کارشناس با استفاده و بکارگیری نیروهای متخصص و باتجربه در ستاد و ادارات کل استان ها.
نقاط ضعف:
وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را فردی بانفوذ و قوی می دانم.
نقاط قوت:
نداشتن توجه ویژه به دفتر مشارکت های اجتماعی و مجامع و انتصاب نکردن مدیران متخصص و نگاه تخصصی به ویژه به حوزه میراث فرهنگی.
نقاط قوت:
حرمت الله رفیعی ـ رییس هیأت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران
پیشنهاد:
هنوز هیچ برنامه خاصی از طرف وزارتخانه ارائه نشده که بتوان آن را نقد کرد، همچنین تغییر محسوسی نسبت به دولت قبل به چشم نمی خورد.
متأسفانه نقطه قوتی نمی بینم
نقطه قوت:
به گزارش ایسنا، آغاز سال دوم فعالیت دولت سیزدهم، فرصتی است تا آنچه در یک سال گذشته بر میراث فرهنگی و گردشگری گذشته، به نظرسنجی و بررسی متخصصان گذاشته شود؛ هرچند در این نظرسنجی بسیاری فعلا سکوت را جایز دانستند و بعضی هم تمایل داشتند بی نام و نشان، نقدهای صریح تری داشته باشند. به هر روی آنچه از نظر می گذرد، اظهارات موجز تعدادی از فعالان و متخصصان میراث فرهنگی و گردشگری در بیان مهم ترین نقاط قوت و ضعف وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دولت سیزدهم به زعم آن ها و ارائه پیشنهادهایی برای بهبود عملکرد در مسیر پیش رو است:
اگرچه آقای ضرغامی را فردی قوی می دانم اما مشخصا در حوزه گردشگری اتفاقی نیافتاده است و در یک سال گذشته عملکرد مثبتی نداشته اند. البته شاید اتفاقات و تغییرات برای ما مشخص نیست. به هر حال یک سال هم مدت زمان کمی نبوده اما به نظر می رسد وزارتخانه با برنامه مشخصی پیش نرفته است و واقعا اثرگذاری خاصی نداشته است.
نقطه ضعف:
نقاط ضعف:
جز برخی حرف های خوشایند، تاکنون نقطه قوتی در کارنامه به چشم نمی خورد.
تعامل کارشناسی تر و نیز به موقع با بخش خصوصی و انجمن مؤسسات آموزش گردشگری. درون زا کردن و معطوف کردن سیاست ها و تصمیمات اجرایی صرفاً به کار کارشناسی مشارکتی (بخش خصوصی و دولتی) به صورت متمرکز در دفتر آموزش گردشگری نه ارتباطات و ملاحظات خارج از آن. عزم به صلاح آیین نامه های قدیمی و غیرکارشناسی شده و ناکارآمد، حتی اگر در هیأت وزیران مصوب شده باشد و\xa0 غیرقابل اصلاح تصور کردن آن ها و صیانت خشک و بدون بینش و تحلیل از آن ها. بودجه گذاری مناسب برای سامانه های آموزشی و نیز تهیه و تدوین منابع آموزشی و اصلاح آن ها\xa0 به صورت ادواری. حمایت از مؤسسات و فعالان آموزش گردشگری مخصوصاً عزم به حل مشکل معافیت مالیاتی آن ها. وسعت دادن به محصولات آموزشی مخصوصا دوره های تخصصی. الزامی کردن آموزش گردشگری به همه دست اندرکاران(دولتی و بخش خصوصی، صاحبان کسب و کارها و جامعه میزبان و محلی) و ادواری کردن و اجباری کردن بازآموزی ها. نظارت سیستماتیک بر فعالیت های آموزشی.
در یک سال گذشته زمزمه های حذف دفتر مرتبط با تشکل های مردم نهاد میراث فرهنگی و گردشگری به گوش رسیده
نگاه های تعاملی وزارتخانه در این اواخر با برگزاری برنامه ها، گردهمایی ها و گفتمان های متعدد و تقدیر از پیشکسوتان به نوعی دریچه امید را به سوی فعالان میراث فرهنگی و باستان شناسی باز کرده است. این گفتمان ها به تدریج شکل گرفته است و تیم کنونی، به ویژه معاون میراث فرهنگی، اهل تعامل به نظر می آید. در جریان گفت وگوهایی که اخیرا شکل گرفته نیز این نوید داده شده که از بدنه متخصصان باستان شناسی بیشتر استفاده شود و مشکل اشتغال باستان شناسان برطرف شود. توجه به رسانه و بردن میراث فرهنگی و اهمیت آن بین مردم نیز نقطه مثبت و قابل تقدیری است. البته بایست توجه داشت که اگر این برنامه با مشورت نخبگان میراث فرهنگی و حضور متخصصان باستانشناسی و میراث فرهنگی کشور انجام نشود، ضرر آن بیشتر از منفعتش خواهد بود. به هر حال، بررسی عملکرد این وزارتخانه به زمان بیشتری نیاز دارد. \xa0
بالغ بر ۱۵ سال است که میراث فرهنگی مسیر خود را به اشتباه پیمایش می کند و دلیل آن در پیش گرفتن سیاست های غلط و عجولانه برای ادغام حوزه گردشگری و صنایع دستی با میراث فرهنگی است که اکنون وزارتخانه ای با نامی عریض و طویل، ولی یکی از ضعیف ترین وزارتخانه ها در مباحث بودجه و حاکمیتی ست؛ چرا که از ابتدا سیاست ادغام آن دو حوزه با میراث فرهنگی که روندی ماهیتی دارد اشتباه بوده و باید در این دولت برای نجات حوزه میراث فرهنگی در راستای استقلال آن تلاش شود، وگرنه دوباره همین روند ۱۵ ساله را به صورت فرسایشی در این دوره شاهد خواهیم بود و میراث فرهنگی این سرزمین بیش از پیش به محاق خواهد رفت. برای این منظور وزارتخانه راهی جز اهمیت دادن به نظرات کارشناسان میراث فرهنگی ندارد ...
نقطعه ضعف:
از جمله نقاط ضعف این وزارتخانه، به ارائه طرح آزاد شدن اکتشاف در کاوش های باستانشناسی و به گونه ای غارت اموال تاریخی فرهنگی توسط مجلس شورای اسلامی می توان اشاره کرد که زمزمه های مطرح شدن دوباره آن به گوش می رسد. مطرح کردن چنین طرح های نسنجیده و کارشناسی نشده، فرهنگ و تاریخ این سرزمین را مخدوش خواهد کرد...
سیاست گذاری و عملکرد این دولت در یک سال اخیر با توجه به تداوم کرونا در حد متوسط ارزیابی می شود.
پیشنهاد:
کارنامه یک ساله دولت در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری درحالی زیر ذره بین برخی کارشناسان، متخصصان و فعالان میراث فرهنگی و گردشگری رفته که بسیاری معتقدند با وجود انتخاب مدیرانی غیرمتخصص در رأس وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، یک سال مدت زمانِ کافی برای ارزیابی و نمره دهی نیست.
پیشنهاد:
وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تا کنون وارد سیاست گذاری نشده و کارهایی را به صورت جزیره ای پیش برده و و مدیران هم مسلط به حوزه خود نیستند. اصلا سیاست گذاری وجود ندارد که بتوان آن را نقد کرد. برای موضوعاتی درباره کرونا و مشکلاتی که برای فعالان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به وجود آمده بود راه حلی نداشته و درباره آینده هم سیاستگذاری وجود ندارد و حتی به مهمترین وظیفه ای که مجلس درباره تدوین شرح وظایف به عهده این وزارتخانه گذاشته بود، عمل نشده است. امیدواریم درباره برنامه هفتم توسعه این نقاط ضعف را شاهد نباشیم. به طور کل، عملکرد وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تا کنون شعاری و نمایشی بوده است.
